Ochtendkop, 2015, bewerkte foto

Zenuwpil

Als alles lust is, dan breekt het zweet met gemak nat uit.
Zwijgen zou werkzaam zijn, maar dat kan alleen met de mond van
een zonderling. Die schrijven mooie brieven voor geld. Tenminste
dat vertelde de nacht mij eens.
Diezelfde nacht vond ook dat dieren de stilte ontsierden, daar was
ik het ook al niet mee eens. Geluiden kunnen nooit ontsieren, ze
zijn er. Een verse regenbui schildert de opspattende plassen.
Ja toch?
Kom nu maar met je applaus, al is het hier niet op zijn plaats.
Als iets mooi is uit zichzelf hoeft het geen uitvergroting.
Het is vanzelfsprekend waar. Bewaar dat handgeklap maar voor
iets anders. De wolken zullen boten botsen en daarna weer andere
vormen aannemen.
Aanname is toch al zoiets vreemds.
Soms meende ik vreemd genoeg de wimpers van een wandelaar
te horen. Ik hoorde een soort ontredderd zingen, zo lichtvoetig
had ik het nog nooit gehoord. Een beetje zenuwachtig, prachtig!

Mijn nervenman is een supersnelle man. Hij is ruimdenkend.
Luie geesten begrijpen hem niet. Hun trage geest bedwelmt hun
altijd te dichtbije horizon. Met een weemoedig gebaar herkauwen
ze hun oude vruchten. Het doet pijnlijk zeer, als een vals gebit met
foute etensresten. Je zou er gestoord van kunnen worden als je
zwakker was.

Hoekwerk, 2015, bewerkte foto

Zacht en eros

Op een zolder vindt ik een oude foto en stop het snel in mijn
zak. Oude foto’s op zolder zijn cryptisch en bewaren achterop
geheimen. Thuis lees ik:

Alles blijft, niets gaat verloren, denk je.
Alles is terg te vinden langs de wegen.
Je naait je een beschermend masker.
Je kleed je om onheil af te weren.
Je verzamelt dieren rond je huis.
Je noteert en registreert alle geluiden.
Je steelt alle bagage uit het alledaagse.

Daarna kwamen er nog een paar doorgehaalde zinnen. De persoon
die dit ooit heeft geschreven moet wel goed georganiseerd zijn. Hij
of zij zocht naar een geordend evenwicht, maar twijfelde ook aan
van alles. Dat zie je door de toevoeging in de eerste zin: denk je.
Er spreekt een zekere teleurstelling uit, misschien. Al doe je nog zo
best, het zal nooit zo gaan als jij wilt, zoiets.
Later vond ik nog iets:

Er zijn problemen met het licht.
Soms verzwakt het licht in geringe mate.
Ik ben de enige die het merkt.
De laatste dagen wordt het erger.
Soms werkt het licht niet op de overloop.
Ik steek vooraf kaarsjes aan.
Zet die bij een foto van Suuz.

Vreemd, vooral het laatste woord.
Dat Suuz prikkelde mij. Wie is toch die Suuz? Een zus?
Ik voel aan dat het hier om een geliefde gaat. Een geheime liefde.
Een onontkoombare liefde van hetzelfde geslacht. Ik weet het nu
zeker. Niet dat ik dat erg vind. Integendeel, zo lang ik maar het
gevoel heb dat alles een belangrijke rol kan spelen in mijn fantasie
ga ik door met de spokende aanjagers, associatie sentimenten, pra-
tende monden, oude elementen. Zo maak ik mijn verhaal.
Even kijken of ik mezelf ergens heb tegengesproken.
Valt alleszins mee, zo te zien.

Kleurlat, 2015, bewerkte foto

Nieuwe start

Licht moest er komen in het huis en licht kwam er. Licht en hoogte.
Ademruimte. Hij wou een huis waar hij alles nieuw was. Een huis
zonder herinneringen.
Want wat heb je aan herinneringen? Misschien zijn een paar van
belang. Zijn herinnering liet hem allang in de steek. Hij zou alles
willen vergeten en alleen maar poëzie en wat anders willen schrij-
ven. Het liefst met hersenen die even gevoelig zijn als de huid van
de vingers van blinden.
Je kunt jezelf net zo veranderen als de ruimte rondom was zijn
stelling. Sterker nog: je kunt zelfs zeggen dat niets je meer pakt
zonder daarbij ongelukkig te zijn.
Dus schreef hij over gelukkige gedachten op gelukkige dagen.
Op het schoolplein voetbalden kinderen in trainingspakken. Verderop
had een werkster een hoop dorre bladeren in brand gestoken. De
herfst rook lekker. Het knetterde grote regendruppels. Men ging nog
lang niet naar huis. De plant stond nog midden op de tafel. De stad
werd steeds bonter, het weer steeds zonniger.

Om kort te gaan, hij luisterde die dag veel naar muziek.
Hij had een rustgevende plaat van Pink Floyd, waarop je heerlijk
kon insluimeren en ver wegdromen. Blauwe wolkjes verschenen
vanzelf in de woonkamer. Zachtmoedige dieren nestelden zich
voorzichtig tegen hem aan. Mooie kleuren ontwikkelden zich traag.
Hij was onder de indruk van zichzelf. Moest er bijna van huilen.
Amper tien minuten later stortte hij in het voorbijgaan in. Zomaar.
Tot hier was de lat gekleurd. Je moet nooit verder gaan als de
bocht. Verderop wordt je overal herkend en bekeken.
Hij voelde zich te klein voor deze grote ruimte.
Deed het licht uit. Sloot de ogen.
Puntjes groen en geel passeerden in een heftige krioel.
Hij voelde zich een in stukken getrokken stotterwoord.

Het geheim, 2015, bewerkte foto

Familietalent

Een vader zorgde goed voor zijn kinderen. Hij las hen voor uit
romans en de strips uit de krant. Hij hield ervan de spanning op
te voeren met legendes over heidense goden. Lekker de stuipen
op het lijf jagen met spookverhalen door rare stemmetjes op te
zetten was hem niet vreemd. Maar toen zijn vrouw Laura na zeven
jaar huwelijk stierf aan tuberculose, hij was toen vijf jaar oud, viel
hij steeds vaker ten prooi aan depressies.

Eigen schuld hoor ik je zeggen, God straft onherroepelijk al het
kwade. Dat hij haar niet kon redden ondanks zijn gave en vurige
gebeden raakte hem diep. Een oudste zus (K) van mijn moeder
nam de meeste taken over. Zo ging dat vroeger.
Gelukkig bezat die nieuwe moeder artistieke talenten en moedigde
de kinderen aan in hun voorliefde voor tekenen. Hij had groot geluk.
Toch was hij geen wonderkind, pas later in mijn adolescentie kwam
zijn buitengewone gave aan het licht.

Hoe dan ook hij haalde vanaf het begin mijn thema’s als vanzelf-
sprekend uit zijn onmiddellijke omgeving: de mensen en het interieur
van mijn huis, nauwkeurige studies van kopjes en sleutels, van
apothekersflesjes en muntstukken, of zelfs zijn eigen hand.
De plotselinge komst van K. als moederfiguur verzachtte de trau-
matische ervaring van de dood van zijn moeder. Af en toe maakte
hij er een werkje over en noemde het Buiten de Poort.
Daarna hield hij zich bezig met de specifieke gelaatstrekken. Dankzij
foto’s kon hij veel vastleggen. Hij streefde niet naar gelijkenis. De
emotie was hem liever, weg met het realisme, daar heb je wel foto-
grafen voor.
Technisch gezien waren de tekeningen goed of vrij goed. Mooi houts-
koolwerk in snelle,  typisch vegende techniek , bewust of misschien
wel het resultaat van een onvolledige fixatie. De composities waren
vanaf het begin al diagonaal.
Zijn zin om te experimenteren was onbeperkt. Wat hij toen al durfde!
Hij zou zich nu zeker drie keer gaan bedenken. Een onvolwassen hoofd
kent vele grenzen.
Wat hij in die tijd ook ontdekte (en wat hij nog steeds toepast) is het
alleen laten van de leegte.
Het was niet ongewoon om grote oppervlakten ongebruikt te laten.
Later begreep hij dat het zelfs een voorwaarde was voor een goed werk.
Totale afwezigheid van de beschrijvende details bleken noodzakelijk te
zijn.
Uiteindelijk zal een compleet leeg vlak alles zeggen.

(1. De mensen die mij kennen weten dat dit verhaal soms waar is)
(2. Je gelooft alleen dat wat je wilt geloven)

Ontstijging, 2015, bewerkte foto

Rondzwerven

Hij leefde grote delen van zijn leven als zwervende freelancer,
waarschijnlijk betaalde hij voor geboden gastvrijheid met eigen
werk.
Over het huis van één van zijn gastheren: Meneer K.’s oude
vijver en villa zijn verlaten. Nu hang ik hier rond om de verhalen
van bejaarde buren te horen. Vooral die grote boom daar herinnert
zich veel. Wanneer de zon ondergaat komt de huilende wind tussen
de bladeren.
Ooit had hij zijn vrouw verlaten, dat moest, de drang naar vrijheid
was te groot. Onder dezelfde maan dachten ze vaak zonder elkaar
aan elkaar.
Waarschijnlijk bleef de liefde eeuwig. Dat kan.
Hij noemde zijn bestaan poëtisch overleven. Alles hing af van de
eigenaardigheden van de natuur. Als de verbeeldingskracht eindigt
neemt de natuur het over. Zo eenvoudig is het leven dus.
Eigenlijk een gewoon ongewoon leven dus, ook in die tijd.

Gemist stuk, 2015, bewerkte foto

De natuur wil

wat beelden
onder elkaar
over elkaar
ze doen hun best
vallen samen

met gemak
is lyriek en liefde
puffende natuur
gekoppeld aan
kruiend drijfijs

schots en scheef
heeft een eigen geluid
en hoort het meest
op een zonnige zoen
de natuur wil wel

de tekentafel is kleiner
dan mijn hand
het beeld, groter dan woorden
mist vlug het gewenste
gezonde longen
blazen alles schoon

Dubbelbeeld, 2015, bewerkte foto

Groot geluk

Zij kent iemand die gelukkig is.
Dat komt omdat ze niet meer verlangt dan wat ze spontaan krijgt.
Als de zon schijnt komt het instinct vanzelf mee, ze is een witte
geluksvogel. Een andere bijzonderheid is dat ze afstand doet van
haar persoonlijkheid ten gunste van zijn verbeelding. Op die manier
kan zij alle indrukken van anderen beleven.
Verder is ze een asceet van het zuiverste soort. Omdat ze in een
fantasiewereld leeft vergeet hij de werkelijkheid van het bestaan.
Zo is ze meer dan gelukkig. Ze hoeft geen ziel te hebben om er later
weer afstand van te moeten doen. Het is een warm wonder, ze is
niets en alles tegelijk.
Al heel lang weet ze bij vordering van het leven, dat er altijd en op
zijn minst twee waarheden die elkaar tegenspreken, zijn. Dat is nu
eenmaal de realiteit van het onmogelijke leven.
Levende gevoelens, wat moet je er mee?
Wie verstandig is ziet er van af. Ten gunste van de verbeelding dan.
Of je splitst je even op in twee ikken.

Niet mijzelf, 2015, computertekening

Hoofd

Hij was een droommens, een doler. De werkelijke werkelijkheid
was hem niet groot genoeg. Veel te saai.
En als hij geen droommens was, was hij vaak een engel in verval.
Zijn overbeladen kop verbleekte vaalwit door oplopende inspanning.
De afgrond voelde niet alleen dichtbij, maar wàs ook dichtbij.
Best eng.
Daarbij hingen de wolken als wolven boven de gebraden bergen.
Je moest echt leeuwenogen hebben om niet stekeblind te worden
door het lage, valse gebedelde licht. Onafwendbare orkanen hoorde
je verbazingwekkend snel aanvliegen. Dan is er echt geen tijd voor
geneugten in de toekomst. Je staat op springen en je slechtste masker
jubelt in extase.
Op zo’n moment wilde hij zich het liefst in laten sneeuwen. Al was het
alleen maar om wat af te koelen. Waarschijnlijk zou zijn overproductie
aan koel koud wit de verse sneeuw laten smelten om vervolgens als
roofzuchtige rivieren de aarde kaal te spoelen.
Zijn leven was best zwaar, tenminste zo zag hij het zelf.
Anderen vonden hem meer een weerzinwekkende vlinder zonder
vastigheid en lieten, waar mogelijk, hun baard groeien. Zo dachten
ze hun stemband uit te wissen.
Een mottige spiegel wist wel beter.

Nachtbos, 2015, bewerkte foto

Roddel

Groot en leeg, de bomen stijf op rij, is daar het bos. Zij wacht op
de complete duisternis, als al het licht is ingepakt. Als alles zwart
is ben ik er nog steeds, denkt ze.
Haar buikje rondt al wat, beginzwangerschap. Dag niet-weet-kindje,
zegt ze zacht en aait zachtjes over haar bolling. Zij heeft gehuild
over de goedheid van het nieuwe leven en probeerde iedere nacht
een ander leven voor te stellen. Nooit meer alleen!
En de vader?
De vader is elders.
Hij denkt met veel weemoed iedere ochtend aan de thee. Hij trekt
zijn schoenen uit, doet zijn voeten onder zijn gat.
Tussen de latten van de stoel klaagt zijn enkel, nauw bepaald. Hij
duwt het weer goed of beter en ziet in de verte een kletspraat voorbij
komen. Men roddelt door hem. Wie denkt verliest, wie doet is kwijt.
Hij wist niet dat hij droomde, hij vocht zich overal vandaan. Heel
vermoeiend. Tijd voor meer verlichting.

No Girl, 2015, bewerkte foto

Wat wil je

ik wil dat jij leeft
terwijl ik slapend wacht
ik wil dat je weet
dat ik je lief had
boven alles

mijn schaduw wandelt
voor altijd in je haren
niemand kent de grond
zo goed als mijn stem

dring mij binnen met
je nachtelijke ogen
laat me varen in je tunnel
spreek in letters van
het helende hart

mijn rimpels
mijn hoofd
ik wil dat je weet
dat ik je lief had
en heb