De architect speelt, 2012, schets

Proces

Iemand wil zijn derde huis bouwen, het moet iets bijzonders
worden, doorsnee is te min. Hoe pak je dat aan als architect?
Waarschijnlijk eerst op vakantie gaan en je zelf gaan haten omdat
er niets uit je vingers komt. Pas als je weer thuis bent weet je de
juiste indeling. De meeste goede ideeën komen uit verzet, daar is
genoeg bewijs van geleverd.
Het nieuwe huis moet een nieuw gezicht zijn met de uitstraling
van eerste schoentjes. Pas dan zal de opdrachtgever over gaan
tot glimmen. Je moet hem zoveel vertellen dat het veel lijkt. Hij
geeft geld.
De architect laat dus zien dat de wereld veel groter is dan wij ons
voor kunnen stellen. Daar heeft hij voor geleerd. Dat voel je met-
een in zijn nabijheid. Je wordt er even stil van. Niet te lang, want
de uren tikken.
Gek genoeg telt alles niet meer als het plan op tafel komt. Dan
komen de tranen uit het niets, omdat je de oplossing ziet. Eerst
wist je nog van niks, maar nu zie je het geluk op tafel liggen. De
architect weet je te raken. Hij kent de plek, heeft de wereld, alles.
In werkelijkheid reisde hij als ontwerper veel, zag zo meer als nodig
was. Zijn referentiebeeld steeg enorm.
Meestal begint hij met de tuin van het huis te ontwerpen. Het huis
moest goed kijken en alles goed vinden. Zo ontstaat het grootst
mogelijk ideaalbeeld van de gekozen plek.
Misschien moet je altijd de plek waar je woonde eerst opzoeken
en zien dat het lelijk is of nog beter: hopelijk verprutst of afgebro-
ken.
De frisse wind zal je meteen alle ruimte geven, zodat je alles kunt
denken. Ook dat je al in die nieuwe ruimte heb geleefd.
Later is het dan: kom maar binnen, hier is de hal, hier hangen alle
jassen, hier is de kamer met de bank waarop ik moe TV zie, hier
zijn de deuren die open en dicht kunnen, hier hoor je de buren
echt niet, hier sleep ik mij naar boven, daar is het bed, hier zal ik
sterven, hier is de tuin waarin ik wordt begraven.
Men zal stil zijn bij de bezichtiging.