Zondeval, 1978, bewerkte foto

Dan weer wachten, dan weer kijken

Ze kijkt naar enkele van de grotere werken aan de witte wand.
Het zijn foto’s van ateliers van beroemde kunstenaars. Koele, droge
opnames. Geen dromerigheid hier. Het heeft de sfeer van: kijk hier
eens wat ik hier heb. De kunststatus ten top.
Ze verdenkt de kunstenaar ervan dat het hier en daar enigszins is
geënsceneerd, wat heel goed mogelijk is, tenslotte is zijn hoofd
altijd een werk-broed-plaats. Hij wil goed herinnerd worden.
Elke variant lijkt niet alleen uniek, maar is het ook.
In ieder atelier is veel te zien voor de kijker, veel te maken voor
de kunstenaar.Behoedzame foto’s hebben meestal iets vervelends,
de ziel is er uit.
De meeste schilders zijn ongedurig van aard. Dat vastleggen
is eenandere kunst. Ateliers zijn laboratoria van de geest.
Wat je op de foto ziet is een atelier op het moment van korte on-
derbreking. Er hangt een ruimte in een ruimte.
En zij kijkt. Het oog meet.
Kijken helpt het handwerk – zei Domenico Bianchi in Italië. Ooit.
Zonder het kijken zou je snel de weg kwijtraken